Najczęściej zadawane pytania
Czy po zgłoszeniu się do poradni leczenia HIV trafia się na listę osób zakażonych?
Nie. Taki rejestr nie istnieje. Jeśli osoba robi test w punkcie anonimowego testowania PKD (adresy tu - PKD) i okazuje się, że jest zakażona, laboratorium, w którym było robione badanie potwierdzenia, ma obowiązek zgłosić nowe zakażenie do powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej tylko pod numerem i hasłem, z jakim badanie to było wykonane. Należy też pamiętać, że osoba zakażona rejestrując się w poradni po raz pierwszy, ma prawo zastrzec swoje dane osobowe.
Bliska mi osoba jest zakażona i nie mogę przekonać jej, żeby podjęła leczenie m.in. z obawy przed kosztami. Ile trzeba wydać na leki?
Zakażenie HIV poddaje się terapii. Natomiast osoba, która nie zgłosi się do lekarza, nie wie, jaki ma poziom wirusa we krwi, ani jaka jest jej odporność. Tylko włączenie leczenia w odpowiednim momencie daje szansę odbudowania układu odpornościowego i nie dopuszcza do rozwinięcia chorób związanych
z AIDS. Warto pamiętać, iż z HIV można dożyć starości, ale należy kontrolować przebieg zakażenia i wdrożyć leczenie w odpowiednim momencie. Co do kosztów, to leczenie w Polsce jest bezpłatne. Wystarczy zgłosić się do jednej z poradni. Ich pełna lista znajduje się tu. Jeśli lekarz uzna, że dana osoba ma wskazania medyczne do leczenia lekami antyretrowirusowymi, to specyfiki te będą w pełni zrefundowane przez państwo.
W najbliższym czasie będę musiała zacząć przyjmować lek ARV. Jak długo można żyć z HIV, przyjmując regularnie lekarstwa?
Osoba seropozytywna biorąc leki, może żyć nawet kilkadziesiąt lat, co oznacza, że może dożyć późnej starości i naturalnej śmierci. Skuteczność leczenia zależna jest jednak od wielu czynników. Sytuacja każdego pacjenta jest indywidualna,
a na leczenie mają wpływ m.in. stan zdrowia i przebieg zakażenia HIV, istnienie innych chorób oraz, co bardzo ważne przy leczeniu ARV, dobrze dobrana terapia, regularność przyjmowania leków, nieprzerywanie terapii, stosowanie się do zaleceń lekarza, systematyczne badania. Osoba zakażona ma więc spory wpływ na skuteczność leczenia, a to w efekcie może przełożyć się na długość i jakość jej życia.
Przyjmuję leki ARV. Na forach czytam, że jedni biorą wiele tabletek, a inni po jednej lub dwie. Czy jako pacjent mogę mieć na to wpływ?
To, z ilu tabletek składa się terapia, zależy od indywidualnej decyzji lekarza, która jednak powinna być przedyskutowana z pacjentem i dopasowana do jego stylu życia. Skuteczne leczenie antyretrowirusowe wymaga współpracy. Warto porozmawiać z lekarzem o swoich wątpliwościach i potrzebach. Dobre przygotowanie pacjenta, zrozumienie przez niego celu leczenia, wspólne podjęcie decyzji o rodzaju terapii oraz właściwy moment jej rozpoczęcia, pozwoli na osiągnięcie sukcesu w postaci poprawy jakości i długości życia pacjenta. Rzeczywiście, są terapie, przy których osoba zakażona przyjmuje tylko jedną-dwie tabletki dziennie i dla wielu pacjentów jest to wersja optymalna. Oczywiście nie dla wszystkich, bo nie wszyscy kwalifikują się do takiego leczenia. Dlatego tak ważna jest otwarta rozmowa z lekarzem i omówienie swoich potrzeb.
Od dłuższego czasu stosuję terapię antyretrowirusową. Po jakim czasie trzeba zastanowić się nad zmianą leczenia i dlaczego?
Terapię antyretrowirusową dobiera lekarz prowadzący razem z pacjentem. Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Naukowego AIDS z 2019 roku, terapię ARV należy zmienić natychmiast w przypadku wystąpienia objawów niepożądanych zagrażających życiu. Powodem zmiany terapii ARV może być ponadto:
- Uproszczenie terapii (zmniejszenia liczby przyjmowanych tabletek, na życzenie pacjenta).
- Poprawa adherencji.
- Uniknięcie krótkoterminowej toksyczności (działania niepożądane, interakcje lekowe, planowana ciąża).
- Uniknięcie długoterminowej toksyczności (wystąpienie chorób układu krążenia, metabolicznych i innych).
- Obniżenie kosztów terapii.
Jestem zakażony. Nie mam ubezpieczenia zdrowotnego i pieniędzy. Czy mogę w Polsce zrobić test w kierunku HIV i ewentualnie podjąć leczenie?
Wykonanie testu w kierunku HIV jest w Polsce bezpłatne i anonimowe. Jednak, żeby podjąć leczenie w specjalistycznej placówce ochrony zdrowia, wymagane jest ubezpieczenie zdrowotne. Jeśli ktoś nie ma opłacanego ubezpieczenia, bo nie jest zatrudniony, może je uzyskać w poniższy sposób:
- Zgłosić się do ośrodka pomocy społecznej i postarać się o czasowy zasiłek, w ramach którego osoba zakażona dostaje ubezpieczenie.
- Zarejestrować się w urzędzie, jako bezrobotny. W ten sposób również można uzyskać czasowe ubezpieczenie.
- Ubezpieczyć się indywidualnie na co najmniej 6 miesięcy.
Żyję z HIV, ale pracuję na umowę o dzieło i nie mam ubezpieczenia zdrowotnego. Co powinienem zrobić, żeby mieć ubezpieczenie i podjąć leczenie ARV? Na etat na razie nie mam szans.
Dobrze byłoby skorzystać z możliwości zmiany formy umowy np. na umowę zlecenie. W sytuacji, gdy umowa zlecenie jest jedynym tytułem do ubezpieczeń społecznych, zarówno ubezpieczenie zdrowotne, jak i emerytalne i rentowe oraz wypadkowe są obowiązkowe. Tym samym umowa zlecenie gwarantuje nieporównywalnie lepsze zabezpieczanie niż umowa o dzieło, w tym możliwość ubiegania się o leczenie antyretrowirusowe.
Zakaziłem się HIV i w efekcie straciłem pracę, ciągle choruję, boję się iść na badania. Żyję z myślą o AIDS i śmierci… Co mogę zrobić?
Przewlekły stres i depresja są typową reakcją w takiej sytuacji. W chwili, gdy człowiek dowiaduje się o zakażeniu, życie staje do góry nogami. Potrzeba dużo czasu, aby przyzwyczaić się do nowej rzeczywistości. Ten problem znają niemal wszyscy seropozytywni. Mimo to, koniecznie trzeba się przełamać i pójść do lekarza, który wskaże optymalny schemat leczenia i zaradzi na ewentualne problemy. Pojawi się poczucie bezpieczeństwa w kwestii własnego zdrowia, a razem z nim poprawi się też stan psychiczny. Warto uważać na to, z kim dzielimy się informacją o zakażeniu. Należy pamiętać, że to my decydujemy, komu o tym powiemy. Nikt też nie ma prawa żądać od nas wyników badań w kierunku HIV. Jedynie osoba, z którą ma się kontakt seksualny, musi, zgodnie z prawem, wiedzieć o naszym zakażeniu.
Para „plus/minus” chce mieć dziecko. Czy to w ogóle możliwe?
Tak, jest to możliwe. Zgodnie z rekomendacjami PTN AIDS 2019 należy zmierzać do uzyskania pełnej supresji replikacji HIV u partnera/ki HIV(+) przed podjęciem działań prokreacyjnych. W przypadku skutecznego leczenia ART przez partnera/kę HIV(+) możliwe jest współżycie bez prezerwatywy w okresie płodnym.
Warto jednak pamiętać, że u mężczyzn HIV(+) przed podjęciem działań prokreacyjnych należy zalecić wykonanie badania ogólnego nasienia w celu wykluczenia niepotrzebnego narażenia partnerki HIV(-) na ryzyko zakażenia. Ponadto, parę należy przebadać w kierunku chorób przenoszonych drogą płciową, a u kobiety należy wykonać badanie cytologiczne.
Opiekę nad parą HIV +/- starającą się o dziecko powinien objąć multidyscyplinarny zespół specjalistów składający się z lekarza chorób zakaźnych, ginekologa, położnej, pediatry, psychologa i/lub przedstawiciela organizacji pozarządowej wspierającej osoby HIV(+).
Opiekę nad parą HIV +/- starającą się o dziecko powinien objąć multidyscyplinarny zespół specjalistów składający się z lekarza chorób zakaźnych, ginekologa, położnej, pediatry, psychologa i/lub przedstawiciela organizacji pozarządowej wspierającej osoby HIV(+).